Klauteren over spierwit zandduin

Op vijf minuten wandelen van de parkeerplaats in Hargen aan Zee ligt een indrukwekkend stuifduin, waar je vrij kunt rennen en klauteren over steile hellingen van spierwit zand. De Baaknol is een ideale speelplaats voor kinderen, maar er is ook veel te beleven voor natuurliefhebbers én fotografen. De grote zandmassa ligt ingeklemd tussen heidevelden en naaldbossen en biedt mooie contrasten voor landschapsfoto’s. En bovenop de toppen kun je genieten van een weids uitzicht. Kies wel zorgvuldig je moment, want het is een populaire plek waar veel mensen op afkomen. Na een bezoek aan het zandmassief kun je richting het zuiden de bossen verkennen of westwaarts een rondje maken door de heide van Tjalkhoek.

Verweerd bergkristal uit Scandinavië

Er zijn maar weinig plekken in de Nederlandse duinen waar het zand zo wit is als op de Baaknol. Op zonnige dagen wordt je bijna verblind door de reflectie van het licht. Het zand heeft ook een erg fijne structuur. De korrels zijn rond en klein, veel subtieler dan bijvoorbeeld de grove, geligere korrels op het strand. De oorsprong ligt in de bergen van Scandinavië. Tijdens de laatste ijstijd heeft het verweerde bergkristal een lange reis zuidwaarts gemaakt totdat het bij Schoorl tot stilstand kwam. In de ochtend en avond komt het zand tot leven. Als het lage zonlicht over de hellingen valt, komen er allemaal structuren en vormen tevoorschijn die overdag onzichtbaar leken. Dat zijn dé momenten om mooie, kunstzinnige foto’s te maken.

Helmgras en sporen van dieren op het witte zand van stuifduin Baaknol in de Schoorlse Duinen | © Ronald van Wijk Fotografie

Helmgras en sporen van dieren op het witte zand van stuifduin Baaknol

Blik op strand en zee

Trek de veters van je schoenen stevig aan voor een klim over de steile hellingen. Met elke stap lijkt de grond verder weg te zakken onder je voeten. Eenmaal boven maakt het uitzicht de inspanning meer dan waard. Vanaf de Baaknol heb je richting westen mooi zicht over de heide van de Tjalkhoek, de duintoppen aan het strand en het blauwe water van de Noordzee. Zuidwaarts kijk je op het naaldbos. Op de overgang met het stuifduin zijn bomen verwikkeld in een hevige strijd. Ze proberen stand te houden, terwijl het zand onder hun wortels wordt weggeblazen. Met een beetje geluk vind je hier truffels. Misschien wel de zeldzame geelroze vezeltruffel, die alleen in Schoorl is te zien. Het is een opmaat voor de vele paddenstoelen verder in het bos.

Paddenstoelen zoeken in naaldbos

Het naaldbos bij de Baaknol is bij natuurliefhebbers een bekende hotspot voor paddenstoelen. Regelmatig worden hier nieuwe, zeldzame soorten ontdekt. De oorsprong van deze rijkdom ligt in de minerale bodem, die slechts een paar centimeter onder de humuslaag ligt. Ideale groeiomstandigheden voor paddenstoelen. En dat doen ze dan ook massaal. Vooral het aantal vliegenzwammen, bekend van de rode hoed met witte stippen, is duizelingwekkend. In het bos staan wel twintig tot dertig bedreigde soorten, met mooie namen als pagemantel, appelgeurrussula en olieboltruffel. Paddenstoelen die elders langs de Nederlandse kust zeldzaam zijn, zoals de gele ridderzwam en witbruine ridderzwam, komen er in verbazingwekkend grote aantallen voor.

Bronnen: Nature Today, 27 oktober 2022 en Trouw 11 oktober 2019

Geschoren eiken

Aan de westkant van het naaldbos, op de grens met de heidevelden, ligt een fraaie overgangszone met eikenstruweel. Boompjes kun je het amper noemen. De krachtige, zoute zeewind heeft het bos hier klein gehouden. De voorste eiken hebben het zwaarst. Zij vangen de eerste klappen op voor de bomen meer landinwaarts. Geleidelijk wint het bosje aan hoogte naarmate de luwte toeneemt en is een klassiek ‘geschoren’ struweel ontstaan. Het is een knappe prestatie dat de eiken hier standhouden. Met al die verwrongen takken is het een erg fotogeniek landschap. Je passeert het vanzelf als je de witte route volgt. De beste indruk krijg je vanaf het wandelpad dat dwars door het struweel richting het naaldbos loopt. Aan weerszijden liggen mooie zandwallen waarop eikvarens en een hele reeks aan mossen en paddenstoelen te zien zijn.

Een mooie rondwandeling, vanaf de parkeerplaats bij Hargen aan Zee. Met onderweg o.a. het stuifduin Baaknol en de zandafgravingen bij Hargen en Groet. Route is beschikbaar als PDF en GPX bestand.

roots.routemaker.nl

Een flink deel van de wandeling gaat over het strand en passeert o.a. De Kerf en het stuifduin Baaknol. De route (witte pijltjes) start bij het Buitencentrum in Schoorl én de parkeerplaats bij Hargen aan Zee.

staatsbosbeheer.nl

Op enkele minuten van de parkeerplaats ligt het strandpaviljoen, waar je terecht kunt voor een hapje en drankje of een lekker dagje relaxen op het strand (o.a. verhuur van windschermen en parasols).

strandpaviljoenhargen.nl

Op natuurplatform waarneming.nl vind je een overzicht van planten en dieren die bij de Baaknol zijn gezien door vrijwilligers. Inclusief foto's, geluiden en handige overzichtskaart van het gebied.

waarneming.nl
Plattegrond

Wandelkaart Schoorlse Duinen

Met de wandelkaart van de Schoorlse Duinen vind je altijd het juiste weg in het natuurgebied. Alle fietspaden, wandelpaden, mountainbikeroutes en ruiterpaden zijn overzichtelijk weergegeven. Gemarkeerde wandelroutes zijn in kleur uitgestippeld en makkelijk te volgen. De kaart is te koop in het Buitencentrum en de webwinkel van Falk.

Bestel kaart (€ 8,99)
Route

Baaknol

De Baaknol ligt op vijf minuten wandelen vanaf de grote parkeerplaats in Hargen aan Zee. In de zuidoosthoek leidt een kort zandpad naar de ingang van het gebied. Het gebied is ook makkelijk bereikbaar vanaf de dorpen Hargen en Groet. Wandelaars vanaf het Buitencentrum in Schoorl volgen de Stuifduinentocht.

Navigatieadres: Einde  van de Hargerstrandweg, Schoorl

Toegang

Schoorlse Duinen

De Schoorlse Duinen zijn het hele jaar gratis toegankelijk. Een toegangskaart is niet nodig. Er zijn een aantal (speel)plaatsen waar je het wandelpad mag verlaten. De verharde fietspaden zijn eveneens toegankelijk voor rolstoelen. In het broedseizoen (van 1 maart tot 1 september) geldt een aanlijnplicht voor honden. Buiten deze periode mogen honden los, onder appèl.

Toegangsregels